اين بخش بر اساس تجربهي نويسندگان در کار با صدها بيمار مبتلا به ضعف اندام نوشته شده است.
اگر هنوز مطالب مرتبط را مطالعه نکردهايد، پيش از ادامهي خواندن اين بخش به صفحات آنها سري بزنيد:
1- ضعف
بسيار مهم است که متوجه باشيد اين نوع حملات بسيار متداول هستند، به اين معنا نيستند که شما ديوانهايد يا عقلتان را از دست دادهايد، به آسيب جسمي جدي منجر نميشوند و به طور بالقوه بدون دارو قابل بازگشت هستند.
2- درک تشخيص
بسيار مهم است که اين احساس را داشته باشيد که پزشک مورد شما را به خوبي بررسي کرده و به تشخيص درستي رسيده است.
3- فيزيوتراپي و ورزش
اين صفحه تعدادي از اصول بازپروري و ورزش را براي کمک به نشانههاي کنشي ـ از جمله ضعف، درد و خستگي ـ توضيح ميدهد.
4- روانشناسي؟ من که ديوانه نيستم!
اگر پزشک شما را به روانشناس ارجاع داده باشد، احتمال دارد از خود بپرسيد چرا چنين توصيهاي کرده است. با خواندن مطلب مرتبط در اين وبسايت اين مسئله را بهتر درک ميکنيد.
بر ضعف کنشي غلبه کنيد
ما هنوز در حال کامل کردن اطلاعات خود دربارهي بهترين درمانها براي مبتلايان به ضعف کنشي هستيم.
درک مشکل
حيرتانگيز است که يک توضيح روشن و قابل درک براي نشانهها چه تأثيري دارد. معمولاً مبتلايان به ضعف کنشي ماهها يا حتي سالها را بدون تشخيص مشخصي پشت سر گذاشتهاند (و يا تشخيصي ديگر همچون ام.اس. دريافت کردهاند).
زمان ميبرد تا نشانهاي مانند ضعف اندام کنشي به خوبي درک شود، اما درک همين مسئله شروع مسير بهبودي براي بيماران است.
يک بخش مهم درک تشخيص بررسي اين مسئله است که چقدر اين مشکل با ساير نشانههاي شما همخواني دارد. به اين ترتيب شما متوجه ميشويد که ضعف تنها يکي از بسيار نشانههاي شما است (اغلب درد، خستگي و آشفتگي خواب) و شما يک بيماري با تعداد زيادي نشانه داريد، نه نشانههاي بسياري که از بيماريهاي مختلف نشأت گرفتهاند.
به همين دليل است که بعضي از درمانهايي که براي بيماران مبتلا به سندرم خستگي مزمن و درد مزمن مؤثر نشان دادهاند، براي مبتلايان به ضعف کنشي نيز مفيد هستند.
اين درمانها عبارتاند از:
1- فيزيوتراپي/ تمرينهاي ورزشي تدريجي
2- درمان شناختيرفتاري
3- دارو براي تسکين درد و خواب بهتر
موارد خاصي که در ارتباط با ضعف کنشي مطرح ميشوند
يکي از مواردي که مبتلايان به ضعف کنشي اغلب متوجه آن ميشوند اين است که شدت ضعف در زمانهاي مختلف متفاوت است. مثلاً ممکن است شما در روز سهشنبه احساس کنيد که پايتان بسيار سنگين است و روي زمين کشيده ميشود، اما در روز چهارشنبه نشانه بيشتر به پسزمينه رانده شده است. اين تنوع يک ويژگي مشترک در ميان بسياري از نشانههاي کنشي است. اگر به اين مسئله فکر کنيد، يکي از دلايلي که تشخيص نشانههاي کنشي معنادار است همين موضوع است. اگر آسيب ساختاري در سيستم عصبي وجود داشت، نشانه ممکن بود اندکي کم و زياد شود، اما نه به اين ميزان چشمگير که در ضعف کنشي وجود دارد.
دلايل چندي براي تغيير شدت ضعف کنشي وجود دارد:
1- زماني که خستگي شديدتر است
2- زماني که درد شديدتر است
3- زماني که آگاهانه دربارهي حرکت فکر ميکنيد
مورد آخر ارزش فکر کردن بيشتر را دارد. شايد متوجه شده باشيد که هرچه بيشتر دربارهي حرکت دادن اندام خود فکر ميکنيد، آن اندام سنگينتر و حرکت دادن آنها دشوارتر ميشود.
علت اين است که حرکت زماني به بهترين شکل خود اتفاق ميافتد که خودکار باشد. شما در حالت عادي در زمان بالا رفتن از پلهها يا قدم زدن در فروشگاه به راه رفتن فکر نميکنيد. در حقيقت، حتي اگر افراد معمولي نيز به راه رفتن خود فکر کنند در راه رفتن دچار مشکل ميشوند.
درک اين موضوع ميتواند به مبتلايان به ضعف کنشي کمک کند.
تا جاي ممکن سعي کنيد در زمان راه رفتن به حرکات خود فکر نکنيد.
فيزيوتراپيستها خيلي وقتها با اطمينان نميدانند که براي کمک به مبتلايان به ضعف کنشي چه کاري لازم است. اغلب حرکات خودکاري که هر دو پا يا هر دو دست را همزمان به کار ميگيرند، بهتر از تمرينها و ورزشهايي عمل ميکنند که فقط بر عضو ضعيف متمرکز هستند.
به ياد داشته باشيد که در ضعف کنشي تلاش شما به دست آوردن کنترل بر عضوي است که احساس ميکنيد کاملاً هم از آنِ شما نيست و شايد عادت کرده باشيد آن را به شيوهي خاصي نگه داريد.
مبتلايان به ضعف کنشي بازو اغلب دست خود را روي پايشان رها ميکنند؛ بهخصوص اگر درد هم داشته باشد.
مبتلايان به ضعف کنشي پا گاه متوجه ميشوند که در حالي نشستهاند که مچشان به عقب پيچيده است.
اين وضعيت دست و پا شايد براي شما «طبيعي» به نظر برسد، اما چنين نيست. مغز شما فکر ميکند اين وضعيتي طبيعي است. شايد مغز شما به اين فکر عادت کرده است که حس يک سمت از بدن شما با حس سمت ديگر بدن متفاوت است.
هدف درمان اين است که تلاش کنيد مغز خود را وادار کنيد دوباره حرکات طبيعي و عادي را تجربه کند.
درمانهاي ديگر
اگر احساس ميکنيد ضعف اندام شما بهتر نميشود، شايد بد نباشد هيپنوتيزم را نيز امتحان کنيد. گاه تحت هيپنوتيزم ممکن است حرکات طبيعي دوباره اتفاق بيفتد.
گاه ديده شده بيماران مبتلا به ضعف کنشي شديد، تحت بيهوشي عمومي بهبود پيدا کردهاند. اين کار تنها بايد در صورتي انجام شود که بيمار به فلج مبتلا است و پزشک با اين تکنيک آشنايي دارد. اين به هيچ وجه يک روش درماني براي تمام انواع ضعف کنشي نيست!